#Артыкулы

Беларусская Варшава. Часть 2. Бронзовый всадник без штанов

Maldzis продолжает серию публикаций об известных местах в Варшаве, но малоизвестных с точки зрения своих связей с Беларусью. Первая часть – по этой ссылке. Статья выходит благодаря вашим пожертвованиям. В этом материале речь пойдет об удивительной истории вокруг памятника Юзефу Понятовскому. Начну с того, что князь Юзеф Понятовский не чужой нам человек уже тем, что […]

#Артыкулы

Беларусская Варшава. Часть I. Колонна Сигизмунда Третьего

Инициатива Maldzis продолжает знакомить с беларусскими следами за рубежом. На этот раз речь пойдет об известных местах в Варшаве, которые порой неочевидно связаны с Беларусью.  Эта статья выходит благодаря вашим пожертвованиям. Серию публикаций, посвященных таким местам в польской столице, открывает небольшой рассказ о варшавской визитной карточке – колонне короля Сигизмунда III Вазы. Сперва о широко […]

#Артыкулы

Беларускія мясціны ў Вечным горадзе

“Усе дарогі вядуць у Рым”, – гэткае выслоўе з’явілася яшчэ ў глыбокай старажытнасці, калі Рым быў сталіцай шматлюднай імперыі, землі якой ляжалі ажно на трох кантынентах – у Еўропе, Азіі і Афрыцы. Жыццёвыя сцежкі-дарожкі ў розныя часы прывялі ў гэты горад і шмат каго з беларусаў. Дзе ж цяпер шукаць знакі і памяткі беларускай прысутнасці […]

#Артыкулы

Адбіткі мінуўшчыны: дзе друкаваліся Багдановіч і Багушэвіч

Ў краіне светлай, дзе я ўміраю, У белым доме ля сіняй бухты, Я не самотны, я кнігу маю 3 друкарні пана Марціна Кухты. Гэтыя радкі – апошнія, якія Максім Багдановіч напісаў перад заўчаснай смерцю ў Ялце ў траўні 1917-га года. Яны не толькі ўвекавечылі выдаўца яго адзінага прыжыццёвага зборніка, але і засведчылі, наколькі важнай падзеяй […]

#Артыкулы

Дзе на карце польскага Кракава знайсці Беларусь?

Лёсы Беларусі і суседніх краінаў часта пераплятаюцца так, што часам вельмі няпроста разабрацца ў гэтых сувязях. Так і між сцежкамі Кракава заблыталіся сляды беларускіх вёсак і гарадоў. Ідучы імі, вандроўнікі могуць знайсці новыя месцы сілы, звязаныя з радзімай. Ініцыятыва Maldzis запрашае ў Кракаў, на карце якога можна заўважыць беларускія мясціны. Станькава Цяпер Станькава — вёска ў Дзяржынскім раёне, дзе жыве крыху болей за паўтары тысячы чалавек. Калісьці тут нарадзіўся […]

#Артыкулы

Беларуская Прага: сабралі гісторыі пра айчынных літаратараў і звязаныя з імі месцы ў сталіцы Чэхіі

«А хлопцы спяшаліся ў Прагу, не былі гэта Францішкі Скарыны, але верылася, што след іх жыцця і навукі не міне бясследна для дарагой нашай і пакутнай Айчыны», — пісала паэтка Ларыса Геніюш у сваёй «Споведзі». Прага — горад, які часта станавіўся часовым прытулкам для беларускіх дзеячаў. Сярод іх нямала было і літаратараў — пра гэта […]

#Артыкулы

Пустыя магілы: тры гісторыі пра кенатафы беларусаў у Вільні

Часам аказваецца так, што немагчыма паўнавартасна пахаваць чалавека. Ці праз абставіны смерці, ці праз крэмацыю сляды яго цела губляюцца, але гэта не значыць, што мусіць згубіцца і памяць пра яго. У такіх выпадках нашчадкі ставяць у гонар людзей сімвалічныя помнікі, пад якімі насамрэч няма парэшткаў целаў памерлых.  Гэткія помнікі называюць кенатафамі. Напрыклад, ва ўрочышчы Курапаты […]

#Артыкулы

Сцежкамі ВКЛ у Вільні: якія месцы важныя для беларускай гісторыі?

Вільня – гэта разгорнуты падручнік, паводле якога можна вывучаць гісторыю розных перыядаў і розных народаў, у тым ліку беларускага. Тут з-пад старадаўніх касцёлаў вызіраюць яшчэ больш старыя паганскія капішчы, а абразы захоўваюць пах фарбаў некалькіх эпох. Калісьці гэты горад быў сталіцай ВКЛ – княства, у якое ўваходзілі землі сучаснай Беларусі. Таму калі прайсціся сцежкамі сучаснага […]

#Артыкулы

Шагал по Цюриху не только Марк, или беларусские места в Швейцарии

Церковь в Цюрихе расписывал уроженец Витебска, первая в Европе женщина – профессор философии была родом из Дубровно, руководитель одного из крупнейших антироссийских восстаний умер в Золотурне, в другом же швейцарском городе скончался знаменитый беларусский фальшивомонетчик. И это далеко не все, что объединяет Беларусь с этой страной. MALDZIS представляет топ беларусских имен и мест на швейцарской карте. Природа, еда, побратимство Несмотря на отсутствие […]

#Навіны

Выніковы ТОП-5 жанчын у гісторыі Беларусі па версіі чытачоў і экспертаў Maldzis

Ініцыятыва Maldzis прадстаўляе пяцёрку найвыбітнейшых беларусак у пяці намінацыях, складзеную па выніках “народнага” і экспертнага галасавання. Магдалена Радзівіл, намінацыя “Мецэнацтва” Яна набрала 60% усіх галасоў у гэтай намінацыі і выразна перамагла як у народным, так і ў экспертным галасаванні.  Княгіня Магдалена Радзівіл стала галоўнай мецэнаткай беларускага адраджэння пачатку ХХ стагоддзя. Бадай, ніводная сфера тагачаснага жыцця […]

#Навіны

Вяртанне мемуараў менскага ваяводы Крыштафа Завішы

Ініцыятыва  MALDZIS у межах працы дзеля вяртання беларускіх каштоўнасцяў набыла “Успаміны Крыштафа Завішы, ваяводы менскага, 1666-1721”, надрукаваныя ў Варшаве ў 1862-ім годзе на польскай мове. Кніга набыта на польскім аўкцыёне дзякуючы ахвяраванням з мэтай перадачы ў Дзятлаўскі гісторыка-краязнаўчы музей у якасці грамадскага падарунка. Арыгінальная назва кнігі – “Pamiętniki Krzysztofа Zawiszy, wojewody mińskiego (1666–1721)”. Гэтае выданне было […]

#Навіны

MALDZIS вяртае Трэці Статут ВКЛ

У межах працы па вяртанні беларускіх каштоўнасцяў ініцыятыва MALDZIS выкупіла Статут Вялікага Княства Літоўскага 1588-га года (Трэці Статут), надрукаваны ў Вільні ў 1693-ім годзе на польскай мове.  Статут ВКЛ 1588-га года – самае важнае выданне, надрукаванае ў Вялікім Княстве Літоўскім за ўсе часы яго існавання, і адзін з самых дасканалых прававых дакументаў у тагачасным свеце.  […]

#Топы

ТОП-5 жанчын у гісторыі Беларусі па версіі Maldzis

Прадстаўляем пяцёрку найвыбітнейшых беларусак у пяці намінацыях, складзеную па выніках “народнага” і экспертнага галасавання. Магдалена Радзівіл, якая выпрастала крылы Беларушчыне. Намінацыя “Мецэнацтва” Княгіня Магдалена Радзівіл стала галоўнай мецэнаткай беларускага адраджэння пачатку ХХ стагоддзя. Бадай, ніводная сфера тагачаснага жыцця не абышлася без яе ўплыву. Выдавецтва кніг, адкрыццё школак, спрыянне нацыянальнаму руху – яна прыклала руку паўсюль. […]

#Топы

ТОП-5 жанчын у гісторыі Беларусі: намінацыя “Бізнес і менеджмент”

У гэтай намінацыі прадстаўленыя жанчыны, якія былі таленавітымі кіраўніцамі прадпрыемстваў і арганізацый ці вывелі сваю справу ў маштабны паспяховы і прыбытковы бізнес. Сярод крытэраў адбору намінантак – іхняя дзейнасць на тэрыторыі сучаснай Беларусі, ступень уплыву на грамадства ў свой час, а таксама сталая праца на карысць абранай сферы і, адпаведна, колькасць укладзеных сілаў, сродкаў і […]

#Топы

ТОП-5 жанчын у гісторыі Беларусі: намінацыя “Мастацтва”

У гэтай намінацыі прадстаўленыя жанчыны-творцы, які ўнеслі значны ўклад у развіццё мастацтва, літаратуры, балету, рэжысуры ды іншых кірункаў творчасці.  Сярод крытэраў адбору намінантак – іхняя дзейнасць на тэрыторыі сучаснай Беларусі, ступень уплыву на грамадства ў свой час, а таксама сталая праца на карысць абранай сферы і, адпаведна, колькасць укладзеных сілаў, сродкаў і часу. Апроч гэтага, […]

#Топы

ТОП-5 жанчын у гісторыі Беларусі: намінацыя “Палітыка”

У гэтай намінацыі прадстаўленыя жанчыны, якія мелі ўладу і палітычны ўплыў у краіне ці змагаліся за тое, каб мець такую ўладу самастойна ці ў складзе пэўнай палітычнай сілы.  Сярод крытэраў адбору намінантак – іхняя дзейнасць на тэрыторыі сучаснай Беларусі, ступень уплыву на грамадства ў свой час, а таксама сталая праца на карысць абранай сферы і, […]

#Топы

ТОП-5 жанчын у гісторыі Беларусі: намінацыя “Навука”

У гэтай намінацыі прадстаўленыя жанчыны, якія аказалі значны ўплыў на развіццё навукі ў пэўнай галіне альбо здзейснілі вынаходніцтвы. Сярод крытэраў адбору намінантак – іхняя дзейнасць на тэрыторыі сучаснай Беларусі, ступень уплыву на грамадства ў свой час, а таксама сталая праца на карысць абранай сферы і, адпаведна, колькасць укладзеных сілаў, сродкаў і часу.  Дадатковыя крытэры – […]

#Топы

ТОП-5 жанчын у гісторыі Беларусі: абіраем мецэнатку

У гэтай намінацыі на галасаванне прадстаўленыя жанчыны, якія ў розныя часы апекаваліся ўстановамі культуры, адукацыі, рэлігіі, аховы здароўя. Яны ахвяравалі грошы на творчасць асобных літаратараў, мастакоў, навукоўцаў, розных выдавецтваў, спрыялі іх развіццю.  Сярод крытэраў адбору намінантак – іх дзейнасць на тэрыторыі сучаснай Беларусі, ступень уплыву на грамадства ў свой час, а таксама пастаянная праца на […]